Trotse leerling
Juf Els
Mijn interesse in kunst en kostuumgeschiedenis is begonnen op de kunstacademie (1990-1995 Willem de Kooning te Rotterdam). Mijn favoriete lessen waren de colleges van Els de Baan. Vol passie vertelde zij over de uiterlijkheden en kostuums van mensen in de oudheid tot aan onze tijd. Zij leerde hoe de tijdgeest bepalend is voor vorm, silhouet, materiaal- en kleurgebruik. Hierdoor heb ik geleerd trends te signaleren en te verwerken. Het waren hele waardevolle lessen voor mij en nog steeds is dit van invloed op mijn werk. Els is naast docent ook een hele goede modejournalist en schrijft zeer boeiende en interessante artikelen. In deze blog wil ik graag het artikel delen wat ze recent heeft geschreven over parels en mannen.
De jongen met de parel
Els de Baan – TROUW – 22 mei 2021
Van mannen met nagellak, een handtas of een sjaaltje om de hals kijken we allang niet meer op. Nieuw op straat: mannen die parels dragen. Net als in de zestiende en zeventiende eeuw.
Schilder Vermeer zou jaloers worden als hij de uit de kluiten gewassen pareloorbellen zou zien die de mannelijke mannequins dragen bij de publiekloze presentaties voor de aanstaande herfstmode. De modellen van het toonaangevende Zweedse Acne Studios suggereren met hun nonchalante blik dat ze niet anders gewend zijn. Ook het Parijse collectief Andrea Crews tooit de jonge mannen voor de fotoshoot met parelsieraden, waaronder een enorme parel aan een nauwsluitende halsketting.
Maar het Italiaanse modeduo Dolce & Gabbana spant de kroon. Hun gefakete catwalk-presentatie is overladen met sieraden van allerlei soorten, maten en materialen. Parels spelen een hoofdrol. Oorbellen, kettingen, brillenkoorden, bungelend aan een broekriem of vastgezet op trui en broek. De parels zitten werkelijk overal. Deze parel-invasie is niet louter een lollige ingeving van designers die hun collecties op de catwalk tonen. De tendens is al langer gaande. En kennelijk is vooral de wat jongere consument er rijp voor.
Voorbeelden van parels in de collectie van Dolce & Gabbana najaar 2021. Beeld: Christian Madsen voor Vogue.
Parels hebben iets aards, ze tonen tegendraadsheid
Jaarlijks ontwikkelt confectiegigant Hennes & Mauritz enkele collecties in samenwerking met een bekende ontwerper. Half maart was de Ierse Simone Rocha aan de beurt. Voor de mannenlijn introduceerde ze de overbekende beige trenchcoat, maar dan met een kraag die versierd is met een snoer nepparels. Een babyroze herenoverhemd en trui kregen eveneens zo’n kraagdecoratie en een parel-vlinderbroche completeerde de look. Alle parel-items waren in een oogwenk uitverkocht. Doorgaans worden die later voor hogere bedragen aangeboden via Marktplaats. Dat gebeurde nu niet. Kennelijk waren de kopers (m/v?) dolblij met hun aanschaf. Rocha verzet zich tegen het idee dat mannen geen parels kunnen dragen. Volgens haar hebben deze sieraden iets aards en tonen ze tegendraadsheid.
Samenwerking van H&M met Simone Rocha: veel parels. Beeld: H&M
En tegendraadse mannen met parels tonen lef. Dat laat bijvoorbeeld de Nederlandse advocaat Richard Korver zien. Onder zijn keurige colbertmouwen presenteert hij steevast een forse parelarmband. Acteurs Pierce Brosnan en Billy Porter zijn pareldragers. Wereldberoemde zangers als Pharrell Williams, Harry Styles en de Jonas Brothers schuwen het publiekelijk tonen van parelkettingen niet. En ook de Nederlandse Waylon en Di-rect leadzanger Marcel Veenendaal zijn fervente parel-ambassadeurs.
Harry Styles met pareloorbel
Proud Pearls’ Black pearl collectie
De Canadese zanger Shawn Mendes gooit het over een andere boeg. Tijdens de uitreiking van de Grammy’s vorig jaar droeg hij een subtiele parel-horlogeketting aan zijn fuchsiaroze gilet. Dat beeld ging meteen de wereld over. Het imago dat parels vooral bedoeld zijn voor tuttige oudtantes vervliegt bij deze publieke figuren. Dat komt ook omdat zij kiezen voor zwarte parels gecombineerd met kralen en andere elementen. Ongetwijfeld hebben deze beroemdheden de weg helpen effenen voor het grote mannenpubliek om zich vrijelijk te tooien met deze voormalige pronkjuwelen.
Shawn Mendes bij de Grammy’s met parels. Beeld: David Fisher/Shutterstock
Aan de Europese hoven staken de heren elkaar de ogen uit met hun parels
Want pronken deden mannen in het verleden graag. Rondom de zestiende en zeventiende-eeuwse Europese hoven staken de heren elkaar de ogen uit met een overdaad aan juwelen, waaronder parels. Naast kettingen, ringen en oorbellen was ook hun kleding vaak rijkelijk voorzien van parels. De baret en kleren van de Engelse koning Hendrik VIII zijn ermee behangen en de latere koning Karel I toont op portretten doorgaans een oorbel met een flinke parel.
De Parel van Karel – Koning Karel I van Engeland droeg, zoals in zijn tijd voor heren mode was, een parel in het linkeroor. De parel is op een aantal portretten van Anthony van Dyck goed te zien. Beeld: wikipedia
Zijn tijdgenoot hertog George Villiers is, in de weergave van de Nederlandse schilder Van Miereveld, letterlijk bedolven onder de parels. En zij waren beslist geen uitzonderingen. Rembrandt tekende bijvoorbeeld naar hartenlust parelsnoeren op baretten en tulbanden van exotische figuren. De weergaven op schilderijen kloppen misschien niet exact met de werkelijkheid van toen, toch is het tooien en tonen van rijkdom van alle tijden. Parels maken daar structureel deel van uit. Het te koop lopen met parels neemt vooral na de Franse Revolutie af. Uiteindelijk duiken ze in de herenmode uitsluitend nog op in een bescheiden dasspeld of manchetknoop.
Uit de modegrabbelton duiken altijd weer vroegere componenten op. De huidige catwalkdesigners herontdekken niet alleen de parel als mannensieraad, maar verwerken deze ook op kleding. Dior en Casablanca pakken het bijvoorbeeld ingetogen aan en gebruiken parels als knopen om het gilet of colbert mee te sluiten.
En ach, misschien keert de gevleugelde uitdrukking ‘M-m-mooie p-p-parels, f-f-fijne p-p-parels’ uit de nostalgische Pipo de Clown-serie wel weer terug. De op schatten azende boeven Snuf en Snuitje wilden parels voor ‘de heb’. De pareldragende mannen van nu accentueren vooral dat ze onverschillig zijn voor vooringenomenheid; parels zijn niet alleen voor vrouwen.
Beeld: Getty images, Trouw, Colourbox, Shutterstock, Vogue, H&M, Wikipedia,
Black pearls
Trotse Mannen
Misschien denk je dat het heel modern is, mannen met juwelen, maar eigenijk is het ontzettend ouderwets, op het historische af. De oude Egyptenaren hingen zich vol met goud (Toetanchamon was een gansta rapper avant la lettre), net als de leden van de Romeinse senaat. In al die eeuwen die achter ons liggen, hebben mannen zich behangen met oorbellen, ringen, piercings, amuletten, broches, medaillons, kettingen en hoofdtooien in de meest uiteenlopende varianten. Als het maar glimde, was er altijd wel ergens een vogel die ermee wilde pronken.
voorbeelden van Maharadja’s en hun juwelen, 3e van links is Maharadja Bhupendra Singh
In de geschiedenis zijn er tijden geweest dat mannen meer parels om hun nek hadden hangen dan vrouwen. Als je de afbeeldingen van Maharadja’s en Mughal-keizers bekijkt zul je je afvragen hoe ze onder het gewicht van al hun juwelen konden bewegen. In 1928 werd door Cartier in opdracht van de Maharadja (Bhupinder Singh van Patiala) een heel bijzondere ketting gemaakt: de Patalia ketting
Maharadja Yadavindra Singh en de beroemde Patiala ketting rond 1930
Het collier bevatte 2,930 diamanten, met als middelpunt de op zeven na grootste diamant ter wereld, de “De Beers”. Het stuk bevatte ook zeven andere diamanten en een aantal Birmese robijnen. De ketting verdween rond 1948. In 1982, bij een Sotheby’s veiling in Genève, verscheen de ketting opnieuw. Daar werd deze verkocht voor $ 3.16 miljoen. In 1998 werd het ontbrekende deel van de ketting gevonden in een tweedehands juwelierszaak in Londen. De resterende grote juwelen misten, in het bijzonder de Birmese robijnen evenals de 18 tot 73-karaats stenen die op een hanger waren gemonteerd.
Harry Styles met een parel-oorbel samen met Gucci’s ontwerper Alessandro Michele (Getty Images)
Mannen & Proud Pearls
In onze huidige beschaving is er echter een taboe op het mannensieraad ontstaan. In Italië tref je af en toe nog wel een dandy met versiering, en onder rappers is de gouden ketting nog altijd een favoriet, maar de gewone man, zeker in Nederland, komt veelal niet verder dan een horloge, met hooguit nog een trouwring om het af te maken. MAAR gelukkig is de definitie van mannelijkheid aan het verschuiven. Op de catwalk bij Gucci, Louis Vuitton en Bottega Veneta zien we heel veel sieraden, van schakelkettingen, armbanden tot parelkettingen in allerlei soorten en maten en dit omarmen wij uiteraard van harte.
Marcel met gevlochten parel-wikkelarmband
Nederlandse parels
Ook in Nederland zien we gelukkig steeds meer sieraden bij mannen. Frontman en zanger Marcel Veenendaal is hier een mooi voorbeeld van, hij combineert verschillende sieraden tot een inspirerende eclectische stijl. Naast de wikkelarmband met zwarte parels is ook de ketting Tassels & Gems een favoriet. Lees meer over Marcel en zijn band Di-rect en hun komende plannen…
Waylon met Proud Pearls’ zwarte parelketting
Black Pearls
Zanger en songwriter Waylon is een liefhebber van kettingen, het liefst een combinatie van verschillende zilveren schakelkettingen. Op bovenstaande foto draagt Waylon Proud Pearls’ zwarte parelketting bij de opnames van The Voice of Holland.
